Οστεολογία:
1. Ωμοπλάτη: είναι ένα τριγωνικό οστό στην οπίσθια άνω μεριά του κορμού και είναι ένα από τα τρία κύρια οστά που αρθρώνονται και αποτελούν τον Ώμο {τα άλλα είναι η κλείδα και το βραχιόνιο οστό}. Κύρια ανατομικά μορφώματα της Ωμοπλάτης είναι τα ακόλουθα:
-Ακρώμιο: βρίσκεται πάνω από την άρθρωση του ώμου στην πρόσθια έξω επιφάνεια του μορφώματος της Ωμοπλατιαίας Άκανθας.
-Ωμοπλατιαία Άκανθα: είναι το σημείο στην οπίσθια επιφάνεια που χωρίζει την ωμοπλάτη σε δύο τμήματα, τον υπερακάνθιο βόθρο {άνω μέρος} και τον υπακάνθιο βόθρο {κάτω μέρος}.
-Έξω χείλος: είναι η οπίσθια δεξιά πλευρά {κοιτώντας την οπίσθια επιφάνεια} της ωμοπλάτης ή αλλιώς μασχαλιαίο χείλος.
-Έσω χείλος: είναι η οπίσθια αριστερή πλευρά {κοιτώντας την οπίσθια επιφάνεια} της ωμοπλάτης ή αλλιώς σπονδυλικό χείλος.
-Ωμογλήνη: είναι ο βόθρος στον οποίο αρθρώνεται η κεφαλή του βραχιονίου οστού, δημιουργώντας την άρθρωση του Ώμου.
-Κορακοειδής απόφυση: βρίσκεται στην πρόσθια επιφάνεια. Προβάλλει προς τα έξω και εμπρός με σχήμα αγκιστρωτό.
-Υπογλήνιο Φύμα: βρίσκεται στο έξω χείλος και κάτω από την ωμογλήνη. Έχει τριγωνικό σχήμα και αποτελεί το σημείο στο οποίο προσφύεται ο τρικέφαλος βραχιόνιος μυς και συγκεκριμένα, η μακρά κεφαλή {δείτε παρακάτω: "Μυολογία"}.
-Υπεργλήνιο Φύμα: βρίσκεται άνω της ωμογλήνης. Στο σημείο αυτό, προσφύεται ο δικέφαλος βραχιόνιος μυς και συγκεκριμένα η μακρά κεφαλή.
2. Βραχιόνιο Οστό: αποτελεί το μεγαλύτερο οστό του άνω άκρου. Κατατάσσεται στα μακρά οστά {ονομάζονται έτσι με βάση την μορφολογία τους}. Κύρια μορφώματα του Βραχιονίου οστού είναι τα εξής:
-Κεφαλή:βρίσκεται στο άνω άκρο του οστού με ημισφαιρικό σχήμα. Αρθρώνεται με την ωμογλήνη {δείτε: "Ωμοπλάτη"} και προβάλλει προς τα εντός.
-Μείζον βραχιόνιο όγκωμα: είναι το σημείο στο οποίο προσφύονται μύες όπως Υπερακάνθιος, Υπακάνθιος και Έλασσων στρογγύλος {δείτε παρακάτω: "Μυολογία"}, ενώ προβάλλει προς τα εκτός στο άνω άκρο του οστού.
-Έλασσον βραχιόνιο όγκωμα: είναι το σημείο στο οποίο προσφύεται ο υποπλάτιος {δείτε παρακάτω: "Μυολογία"}, ενώ βρίσκεται προς τα εμπρός και στο άνω άκρο του οστού.
-Ανατομικός αυχένας: βρίσκεται κάτω από την Κεφαλή του οστού
-Δελτοειδές τράχυσμα-φύμα : σε αυτό το σημείο, καταφύεται ο Δελτοειδής μυς {δείτε παρακάτω: "Μυολογία"}. Βρίσκεται στην έξω επιφάνεια του οστού και στο μέσο αυτής.
-Αύλακα δικεφάλου βραχιονίου μυός: το σημείο από το οποίο περνά η μακρά κεφαλή του δικεφάλου βραχιονίου μυός {δείτε παρακάτω: "Μυολογία"}. Αποτελεί στενή αύλακα που βρίσκεται ανάμεσα στα δύο ογκώματα {Μείζον και Έλασσον βραχιόνιο όγκωμα}.
-Κόνδυλος: το σχήμα του είναι ωοειδές, βρίσκεται στο κάτω άκρο του οστού και είναι το σημείο με το οποίο αρθρώνεται η Κερκίδα {δείτε παρακάτω Αντιβράχιο}.
-Τροχιλία: είναι το σημείο στο οποίο αρθρώνεται η ωλένη {δείτε παρακάτω: "Αντιβράχιο"}. Βρίσκεται στο κάτω άκρο του οστού με σχήμα παρόμοιο με εκείνο μίας τροχαλίας.
-Ωλεκρανικός βόθρος: βρίσκεται στην οπίσθια επιφάνεια, πάνω από την τροχιλία και στο κάτω άκρο του βραχιονίου.
3. Αντιβράχιο: τα δύο οστά που αποτελούν το Αντιβράχιο είναι η Κερκίδα και η Ωλένη. Όμως ποια είναι τα κύρια μορφώματα και ποια τα χαρακτηριστικά αυτών;
· Κερκίδα: το οστό αυτό βρίσκεται επί τα εκτός στο αντιβράχιο
-Κεφαλή: η Κεφαλή της Κερκίδας βρίσκεται στο άνω άκρο με σχήμα δίσκου
-Αυχένας: βρίσκεται κάτω από την Κεφαλή με σχήμα κυλίνδρου.
-Κερκιδικό όγκωμα: Βρίσκεται κάτω από τον αυχένα στην έσω επιφάνεια του οστού και είναι το σημείο στο οποίο καταφύεται ο Δικέφαλος βραχιόνιος μυς {δείτε παρακάτω Μυολογία}.
-Στυλοειδής απόφυση: βρίσκεται στο κάτω άκρο του οστού και σε αυτό το σημείο προσφύεται ο βραχιονιοκερκιδικός μυς {δείτε παρακάτω Μυολογία}.
-Ωλένια εντομή: βρίσκεται στο κάτω άκρο της Κερκίδας στην έσω πλευρά και είναι το σημείο που αρθρώνεται η Κερκίδα με την Ωλένη.
· Ωλένη: το οστό που βρίσκεται στην έσω πλευρά του αντιβράχιου
-Ωλέκρανο: βρίσκεται στο άνω άκρο του οστού και είναι το σημείο που αρθρώνεται με το βραχιόνιο οστό στον Ωλεκρανικό βόθρο. Επίσης, μαζί με την Κορωνοειδή απόφυση σχηματίζουν την Μηνοειδή εντομή.
-Κερκιδική εντομή: είναι το σημείο που αρθρώνεται η Κεφαλή της Κερκίδας.
-Κορωνοειδής απόφυση: βρίσκεται στο άνω άκρο και η προβολή του είναι προς τα εμπρός.
-Μηνοειδής εντομή: σε αυτό το σημείο αρθρώνεται η Τροχιλία του Βραχιονίου Οστού.
4. Κλείδα: το σχήμα της είναι σιγμοειδές με δύο κυρτά μορφώματα επί τα εντός και επί τα εκτός. Είναι το οστό που προσφύεται μεταξύ άνω άκρου και κορμού. Κύρια μορφώματα της κλείδας είναι τα εξής:
-Στερνικό άκρο: είναι το σημείο που αρθρώνεται με την λαβή του στέρνου. Επομένως, βρίσκεται στο έσω άκρο και σχηματίζει την στερνοκλειδική άρθρωση.
-Ακρωμιακό άκρο: βρίσκεται στο έξω άκρο , σχηματίζει την ακρωμιοκλειδική άρθρωση, καθώς αρθρώνεται με την Ωμοπλατιαία άκανθα της Ωμοπλάτης.
5. Άκρα χείρα: ή αλλιώς Χέρι αποτελείται από τις εξής ομάδες οστών. Τα οστά του Καρπού {αποτελείται από 8 οστά και χωρίζεται σε δύο σειρές, η πρώτη ενώνεται με την Κερκίδα και την Ωλένη και η δεύτερη με τα Μετακάρπια}, τα Μετακάρπια {5 μακρά οστά } και τις Φάλαγγες που αποτελούν τα οστά των δακτύλων.
Μυολογία:
Η μυολογία του Άνω Άκρου αποτελεί μία μακρά σελίδα στην ανατομία, καθώς η οστεολογία της περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό οστών. Αυτό που επίσης κάνει τη μυολογία του συγκεκριμένου σημείου περίπλοκη είναι οι πολύπλοκες και συνδυαστικές κινήσεις που μπορεί να εκτελέσει κάθε άρθρωση, όπως αυτή του ώμου. Παρακάτω, αναλύονται οι πιο σημαντικοί μύες του Άνω Άκρου.
Δελτοειδής Μυς:
Το γνωστό στο γυμναστήριο ως ο μυς του ώμου. Αποτελείται από τρεις μοίρες {Πρόσθια, Πλάγια και Οπίσθια μοίρα}.
Έκφυση: Ακρώμιο, Ωμοπλατιαία άκανθα και κλείδα {έξω άκρο}
Κατάφυση: Δελτοειδές τράχυσμα ή φύμα του Βραχιονίου οστού
Οι ενέργειες του Δελτοειδή σχετίζονται με την κίνηση και σταθεροποίηση του Βραχιονίου οστού
1. Κάμψη βραχιονίου οστού
2. Απαγωγή βραχιονίου οστού
3. Έκταση του βραχιονίου οστού
*Σε ασκήσεις για Ώμους, όπως είναι οι Απαγωγές με αλτήρες {κακώς γνωστές ως Πλάγιες «εκτάσεις»}, το άνοιγμα τόσο για την προστασία του ώμου όσο και για την απομόνωση της Πλάγιες μοίρας θα πρέπει να είναι περίπου μέχρι 70 μοίρες.
Δικέφαλος Βραχιόνιος Μυς:
Ίσως η πιο γνωστή και πολυπόθητη μυϊκή ομάδα για τους άντρες. Αποτελείται από δύο κεφαλές, την Μακρά και την Βραχεία κεφαλή, οι οποίες εκφύονται από διαφορετικό σημείο αλλά καταφύονται στο ίδιο
Έκφυση: Μακρά κεφαλή: Υπεργλήνιο φύμα Ωμοπλάτης, Βραχεία κεφαλή: Κορακοειδής απόφυση Ωμοπλάτης
Κατάφυση: Κερκιδικό όγκωμα
Ο Δικέφαλος Βραχιόνιος μυς σχετίζεται με την κίνηση του αγκώνα
1. Κάμψη αγκώνα
2. Υπτιασμός αγκώνα
*Για καλύτερη απομόνωση του δικέφαλου βραχιονίου κρατήστε σταθερή την άρθρωση του ώμου και μην σφίγγεται πολύ την παλάμη σας γύρω από τον αλτήρα, αλλά κρατήστε την λίγο ανοικτή
Τρικέφαλος Βραχιόνιος Μυς:
Ακόμη μία γνωστή μυϊκή ομάδα που δίνε που αποτελεί τα 2/3 των μυών του βραχίονα και είναι αυτός που δίνει τον μεγαλύτερο «όγκο». Αποτελείται από τρεις κεφαλές {Μακρά, Έξω και Έσω}.
Έκφυση: Μακρά κεφαλή: υπογλήνιο φύμα Ωμοπλάτης, Έξω-Έσω κεφαλή: στο βραχιόνιο οστό στην οπίσθια επιφάνεια
Κατάφυση: Ωλέκρανο της Ωλένης
Οι ενέργειες του Τρικέφαλου βραχιόνιου μυ σχετίζονται με την κίνηση του αγκώνα και του βραχίονα
1. Έκταση αγκώνα
2. Έκταση βραχίονα
3. Προσαγωγή βραχίονα
*Στην άσκηση τρικέφαλων «Kick Back» με αλτήρες κατά την έκταση κάντε και μία έξω στροφή του αντιβραχίου για μεγαλύτερη ενεργοποίηση της Μακράς κεφαλής
Βραχιονιοκερκιδικός Μυς:
Ο Βραχιονιοκερκιδικός είναι μικρότερος μυς που σχετίζεται με την κίνηση του αγκώνα
Έκφυση: στην Υπεροκονδύλια ακρολοφία του Βραχιονίου
Κατάφυση: Στυλοειδής απόφυση Κερκίδας
1. Κάμψη αγκώνα
*Η άσκηση για δικεφάλους «Σφυριά» με αλτήρες ενεργοποιεί περισσότερο τον Βραχιονιοκερκιδικό μυ
Υπερακάνθιος & Υπακάνθιος Μυς: οι δύο αυτοί μύες βρίσκονται στην Ωμοπλάτη και σχετίζονται τόσο με την σταθεροποίηση του ώμου όσο και με την κίνηση του βραχίονα
Έκφυση: Υπερακάνθιος: Υπερακάνθιος βόθρος Ωμοπλάτης, Υπακάνθιος: Υπακάνθιος βόθρος Ωμοπλάτης
Κατάφυση: Μείζων βραχιόνιο όγκωμα
1. Σταθεροποίηση της άρθρωσης του ώμου
2. Απαγωγή βραχίονα 15ο {Υπερακάνθιος}
3. Έξω στροφή βραχίονα {Υπακάνθιος}
Μείζων & Ελάσσων στρογγύλος μυς: οι δύο αυτοί μύες σχετίζονται με την σταθεροποίηση του ώμου και με την κίνηση του βραχίονα
· Μείζων:
Έκφυση: Ωμοπλάτη {κάτω γωνία}
Κατάφυση: Αύλακα του δικέφαλου βραχιόνιου μυ
1. Έκταση βραχίονα
2. Έσω στροφή βραχίονα
· Ελάσσων:
Έκφυση: Ωμοπλάτη {έξω χείλος}
Κατάφυση: Μείζων βραχιόνιο όγκωμα
1. Σταθεροποίηση άρθρωσης ώμου
2. Έξω στροφή βραχιονίου
Υπολπάτιος: βρίσκεται στην πρόσθια επιφάνεια της ωμοπλάτης και σχετίζεται τόσο με την σταθεροποίηση του ώμου όσο και με την κίνηση του βραχίονα
Έκφυση:Υπακάνθιος βόθρος {πρόσθια επιφάνεια Ωμοπλάτης}
Κατάφυση: Ελάσσων βραχιόνιο όγκωμα
1. Σταθεροποίηση της άρθρωσης του ώμου
2. Έσω στροφή βραχιόνιου οστού
*Πολλές φορές σε παθήσεις και τραυματισμούς της άρθρωσης του ώμου σε περίοδο αποκατάστασης και πολλές φορές πρόληψης γυμνάζονται οι Μύες του στροφικού πετάλου που σχετίζονται με την σταθεροποίηση του ώμου όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Ασκήσεις που συνήθως επιλέγονται είναι αυτές με λάστιχο και γενικά μικρό βάρος, για ενδυνάμωση των έξω και έσω στροφέων του βραχιόνιου
Μύες έξω στροφής βραχιονίου: Υπακάνθιος και Ελάσσων στρογγύλος
Μύες έσω στροφής βραχιονίου: Μείζων Θωρακικός, Πλατύς Ραχιαίος, Μείζων στρογγύλος και Υποπλάτιος
Κορακοβραχιόνιος:
Έκφυση: Ωμοπλάτη {Κορακοειδής απόφυση}
Κατάφυση: Βραχιόνιο οστό {έσω επιφάνεια}
1. Κάμψη βραχιονίου
2. Προσαγωγή βραχιονίου
· Τέλος στο Αντιβράχιο υπάρχουν πολλοί μύες που σχετίζονται τόσο με την κίνηση του καρπού και των δαχτύλων όσο και με την κίνηση του αγκώνα, επομένως και η ενδυνάμωσή του πρέπει να βασίζεται στις συγκεκριμένες κινήσεις {πχ. κάμψη καρπού με αλτήρα}
Πηγές:
- Οδηγός Ανατομίας του Ανθρωπίνου Σώματος GREYS, David A. Morton, Kerry D. Peterson, Kurt H. Albertine
G.S.N. Workouts
Δεληγιάννης Βασίλης CPT Personal Trainer
TRX Suspension &Functional Training Instructor
Email: gsn.workout@gmail.com